حدودا 24 نوع کاربری متفاوت در زمین های شهری داریم که کاربری هر کدام با توجه به کاربری و نیاز افراد آن منطقه تعیین میشود که این بر حسب مطالعات تخصصی در زمینه نوع و پراکندگی فعالیت های شهری صورت می گیرد.

نحوه استفاده و نوع کاربری زمین ها بر اساس طرحی به نام (طرح جامع و تفضیلی) تعیین میشود.

طرح جامع و تفضیلی در خصوص زمین چیست؟

بازرگانی و کشاورزی و تاسیسات و تجهیزات و تسهیلات عمومی تعیین شده و ضوابط و مقررات مربوط به کلیه موارد و همچنین ضوابط مربوط به حفظ بنا و نماهای تاریخی به موجب آن تهیه و تنظیم می شود.

اما طرح تفصیلی، طرحی است که بر اساس معیارها و ضوابط کلی، نحوه استفاده از زمین های شهری در مناطق مختلف شهر و موقعیت و مساحت دقیق زمین برای هر یک از آن ها را تعیین می نماید.

بنابراین یکی از مهمترین مسایلی که در این طرح عنوان شده تعیین کاربری اراضی شهری می باشد که در ادامه به انواع آن خواهیم پرداخت.

اقسام کاربری زمین های شهری به موجب طرح جامع و تفصیلی

۱- کاربری مسکونی: این نوع کاربری در خصوص زمین هایی استفاده می شود که مجوز ساخت واحد های مسکونی به شکل خانه یا ویلا برای آن ها از شهرداری گرفته شده است. اگرچه هنوز به شکل زمین می باشند و ساخته نشده اند.

۲- خدمات عمومی: این نوع کاربری مرتبط با خدمات عمومی و عام المنفعه می باشد از قبیل مکان های عمومی مثل حمام های عمومی.

۳- تجاری:‌ منظور از کاربری تجاری، داشتن مجوز فعالیت تجاری برای یک ملک می باشد مانند انواع مغازه ها، مراکز خرید، رستوران ها و ….

۴- اداری – دولتی: شامل بانک ها، موسسات و شرکت های دولتی و…

۵- صنعتی: منظور از کاربری صنعتی برای یک ملک داشتن مجوز فعالیت های صنعتی می باشد. فعالیت های صنعتی به فعالیت هایی گفته می شود که در راستای تولید و ساخت محصولات انجام می شوند و اکثرا شامل کارخانه ها، تعمیرگاه ها، کارگاه ها و … میباشد.

۶- انبارداری: این نوع کاربری مخصوص زمین هایی است که برای نگهداری و ذخیره کالا های مختلف استفاده می شوند. که معمولا به شکل ساختمان هایی با ویژگی های خاصی تاسیس می شوند مانند انبار، سوله، سردخانه …

۷- معدن: معمولا زمین هایی که در آن ها معادن با ارزش کشف می شود جهت استخراج به این نوع کاربری اختصاص داده می شوند. مانند معادن سنگ، فلزات و.. برای اینکه مالک ملک بتواند از معدن بهره برداری کند باید مجوز اخذ نماید و ملک خود را تحت عنوان معدن به ثبت برساند.

۸- کشاورزی: زمین های با کاربری کشاورزی شامل زمین های زراعی و باغ ها می باشند. تفاوت زمین های زراعی با باغ در این است که زمین زراعی معمولا برای کشت محصولاتی مانند گندم، برنج و.. که در طی یک الی دو سال به بار می نشینند و بازدهی می دهند اختصاص داده می شود در حالیکه باغ برای کشت میوه و درخت و.. به کار می رود.

۹- حمل و نقل: این نوع کاربری مختص زمین هایی است که به امور حمل و نقل می پردازند از جمله پایانه ها، فرودگاه ها، راه آهن، ایستگاه های مترو و…

۱۰- آموزشی: شامل دانشگاه، دبیرستان، مهد کودک، موسسات آموزشی و..،

۱۱- ورزشی: زمین هایی که مجوز انجام فعالیت های ورزشی دارند به این نوع کاربری اختصاص داده می شوند. از جمله استادیوم های ورزشی ، باشگاه های ورزشی زمین

۱۲- فضای سبز: زمین هایی که به فضای سبز اختصاص داده شده اند دارای این کاربری می باشند از جمله پارک ها، فضای سبز،‌ میادین و کمربند سبز شهری

14- بهداشتی – درمانی: از جمله درمانگاه،بیمارستان، کلینیک و … که به خدمات درمانی و بهداشتی اختصاص داده شده اند.

۱۵- کاربری مختلط : عبارت از ترکیب چند عملکرد از کاربری‌های مختلف یک قطعه زمین (تجاری، مسکونی، اداری)

۱۶- کاربری آموزشی: شامل فعالیت های کودکستان،‌ دبستان، دبیرستان و دانشگاه و …

۱۷- کوچه: به گذرهائی گفته می‌شود که عرض آنها از ۱۲ متر کمتر باشد.

۱۸- فضای سبز: شامل پارک،‌ پارک کودک، فضای سبز،‌ رفوژ سبز خیابان ها، میادین و کمربند سبز شهری

۱۹- فرهنگی – مذهبی: شامل کتابخانه، سینما، تئاتر، مسجد، حسینیه، گورستان و …

۲۰- بهداشتی – درمانی: شامل بیمارستان، درمانگاه، کلینیک و …

۲۱- ورزشی: شامل استادیوم های ورزشی، زمین های بازی، باشگاه های ورزشی و …

• استخرهای سرپوشیده و روباز نیز جزء این دسته از املاک هستند که با مجوز  شهرداری به      فعالیت می‌پردازند.
• تا به امروز اکثر کاربری‌های ورزشی برای املاکی صادرشده که عمدتاً دولتی بودند اما هم‌اکنون شاهد ورود بخش خصوصی در این حوزه نیز هستیم.
• البته اغلب کاربری ورزشی صادرشده برای بخش خصوصی، اکثراً به باشگاه‌های کوچک ورزشی      تخصیص داده‌شده است.

۲۲- پارکینگ: شامل پارکینگ های طبقاتی و پارکینگ های در سطح می باشد.

۲۳-خدمات شهری: شامل مراکز زباله، آتش نشانی، دفتر پست، کلانتری، نواحی شهرداری و …

۲۴- تجهیزات شهری: شامل آب، برق، گاز، تلفن، فاضلاب شهری و سایر تاسیسات زیربنایی شهری است.

۲۵- فاقد کاربری: منظور زمین هایی هستند که فاقد هرگونه کاربری می باشند و هنوز طبق برنامه طرح جامع، دارای آزادسازی و طرح تفصیلی نشده اند.

پ.ن: قبل از خرید هر گونه زمین برای ساخت حتما پیگیری شود و ریشه سند زمین حتما از اداره ثبت و شهرداری در آورید  از پاک بودن زمین اطمینان حاصل کنید.

امیدوارم مفید بوده باشه

رسام بابایی

LIFE IS SHORT LIVE IT LUXURIOUS